Suriye’de 7 yıldır süren iç savaşın sona ermesi için 3
liderden önemli adım... Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ve
İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Soçi’de masaya oturdu. Zirveden Suriye Ulusal
Diyalog Kongresi’nin başlaması kararı çıktı.
Suriye krizinin siyasi çözüm süreciyle ilgili oluşturulan
Astana sürecinin garantör ülkeleri Türkiye, Rusya ve İran'ın devlet başkanları
dün Rusya'nın Soçi kentinde bir araya geldi. Sanatoryum Rus'ta dün yapılan
zirvede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin
ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Suriye konusunu masaya yatırdı.
TRAJEDİNİN SON BULMASI İÇİN ÖNEMLİ ADIM
3 lider Suriye konulu zirve öncesi ve sonrası ortak basın
açıklaması yaptı. 2 saat süren zirvede Türkiye, İran ve Rusya, Suriye Ulusal
Diyalog Kongresi'nin yapılması konusunda mutabık kaldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan,
açıklamasında Türkiye'nin kırmızı çizgilerini bir kez daha hatırlatıp şu
mesajları verdi:
Bu üçlü zirve Suriye'de akan kanın artık tamamen durması,
yıllardır yaşanan trajedinin son bulması bakımından son derece önemli. Suriye
halkının kabul edebileceği, kalıcı ve muteber bir siyasi çözümün tesisi
edilmesi için ilgili tüm çevrelerin katkıyı sağlaması elzemdir.
2254 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararında tanımlandığı
üzere, Suriye halkının öncülüğünde ve sahipliğinde yürütülecek kapsayıcı,
özgür, adil ve şeffaf bir siyasi sürecin hayata geçirilmesine yardımcı olmak
hususunda görüş birliğine varmış bulunuyoruz. Ülkelerimiz arasındaki bu verimli
işbirliğinin tüm bölgeye olumlu etki yapmasını, bölgedeki gerginlikleri ve
mezhebi ayrışma riskini azaltmasını ümit ediyoruz.
Bugünkü ortak açıklamamız, işbirliğimizin esaslarını
yansıtan ilk adımdır. Ancak bu çabanın başarısı başta rejim ve muhalefet olmak
üzere tarafların tutumuna bağlıdır. Uluslararası toplumun tüm sorumlu üyelerini
çabalarımızı desteklemeye davet ediyorum.
-Zirve öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı
Ruhani heyetler arası görüşme gerçekleştirdi. Görüşmelere Genelkurmay Başkanı
Orgeneral Hulusi Akar, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, MİT Müsteşarı Hakan Fidan da katıldı.
ERDOĞAN: TERÖRİST UNSURLAR DIŞLANMALI
Erdoğan, Türkiye'nin hassasiyetlerine dikkat çekip şöyle
konuştu: Milli güvenliğimize kasteden bir terör örgütü ile aynı çatı altında
olmamızı, aynı platformda yer almamızı bizden kimse beklememelidir. Suriye'nin
siyasi birliği ve toprak bütünlüğü ile ülkemizin milli güvenliğine kasteden
terörist unsurların süreçten dışlanması, Türkiye olarak önceliklerimiz arasında
yer almaya devam edecektir. Suriye'nin toprak bütünlüğüne ve siyasi birliğine
bağlılığımızı ifade ediyorsak, bu ülkeyi bölmeye çalışan eli kanlı bir çeteyi
meşru bir aktör olarak göremeyiz.
PUTİN: SURİYE'NİN PARÇALANMASINI ÖNLEDİK
Rusya Devlet Başkanı Putin, zirve öncesi Erdoğan ve
Ruhani'nin Astana sürecindeki rolüne dikkat çekerek, "Sizlerin kişisel
çabalarıyla çok önemli bir başarı elde ettik. Siz olmadan biz bu başarıyı elde
edemezdik" diye konuştu. Putin, Rusya, İran ve Türkiye'nin gösterdiği
çabaların Suriye'nin parçalanmasını önlediğini vurguladı. Putin, Suriye Ulusal
Diyalog Kongresi'nin başlaması için dışişleri bakanlıklarına talimat
verdiklerini açıkladı. Putin, "Suriye'de artık siyasi çözüme yönelik yeni
bir aşamaya geçildi. Yıllardır süren iç savaşın sonlandırılması mümkün
olabilecek durumdadır. Suriye halkı, kendilerinin ve ülkelerinin kaderini
kendileri belirleyecekler. Söz konusu reform sürecinin kolay olmayacağı
aşikârdır. Bu süreçte, Suriye hükümeti de dahil olmak üzere, tüm tarafların
fedakârlık göstermeleri gerekiyor. Türk ve İranlı liderlerle bugün Soçi'de
gerçekleştireceğimiz görüşmelerin, Suriye'nin toprak bütünlüğünü güçlendirecek
sonuçlar yaratacağını düşünüyorum" dedi. Türkiye, Rusya ve İran arasında
Suriye krizinin çözümüne yönelik ortak bir metnin imzalandığını aktaran Putin,
"Söz konusu metinle, üç garantör ülke arasında Suriye'de atılacak adımlar
belirleniyor" diye konuştu.
RUHANİ: YENİ BAKIŞ AÇISINI YAKALADIK
İran Cumhurbaşkanı Ruhani zirve öncesi "Çok mutluyum ki
1 yıldan kısa sürede Astana müzakerelerinin başlamasından kısa bir süre sonra
İran, Türkiye ve Rusya'nın geniş çabaları sayesinde terörizmle ve aşırıcılıkla
mücadele konusunda ve Suriye krizinin siyasi süreç aracılığıyla çözüme ulaşması
konusunda bir sonuca ulaştık. Suriye krizini sonlandırmak için bugün yeni bir
bakış açısını yakaladık" dedi. Üç ülkenin de Suriye'nin toprak bütünlüğü,
bağımsızlığı ve birliği konusunda aynı fikirde olduğunu, görmekten memnuniyet
duyuyoruz"dedi. Ruhani zirve sonrası ise şu açıklamayı yaptı: Suriye
Ulusal Diyalog Kongresi yeni anayasa düzenlenmesi adına yararlı olacak. Yeni
anayasa üzerinde de Suriye'de özgür ve adil bir seçim gerçekleşmesi
öngörülüyor. Bu bütün bölge için barış ve istikrar mesajı olabilir.
SAVAŞIN KAYBEDENİ SİVİLLER
Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözelemevi'nin son
raporlarına göre Mart 2011'den beri süregelen Suriye iç savaşında yaşamını
yitirenlerin ve kayıplara karışanların sayısı 465 bini geçmiş durumda. Savaş
dolayısıyla 5.1 milyon kişinin ülkeden kaçtığı, 6.6 milyon kişinin ise ülke
içinde yer değiştirmek zorunda kaldığı söyleniyor. Kayıtların dışında kalan
ölümler ve göçler de hesaba katıldığında, Suriye savaşının bilançosunun
açıklanan rakamlardan çok daha ağır olduğu tahmin ediliyor.
ORTAK BİLDİRİDE YPG TERÖR ÖRGÜTÜ VURGUSU
Üçlü zirvesinin ardından yayımlanan ortak bildiride,
Suriye'nin toprak bütünlüğüne kast eden ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın özellikle
altını çizdiği YPG terör örgütü üstü kapalı bir şekilde yer aldı. Bildiride,
"Devlet Başkanları, Suriye Arap Cumhuriyeti'nin egemenliğine,
bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini
teyit etmiş; bahsi geçen gerginliği azaltma bölgelerinin tesis edilmesinin ve
Suriye ihtilafının çözümüne yönelik hiçbir siyasi girişimin Suriye Arap
Cumhuriyeti'nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne
hiçbir suretle halel getiremeyeceğini vurgulamışlardır" denildi.
ESAS YÜK TÜRKİYE'NİN OMUZUNDA
Putin, milyonlarca sığınmacıya kapısını açan Türkiye'nin
rolüne şu sözlerle değindi: "Hepimiz çok iyi biliyoruz ki, sığınmacılarla
ilgili esas yük Türkiye'nin omuzlarında. Milyonlarca Suriyeli Türkiye'de
bulunuyor ve bu eşi benzeri olmayan bir durum" ifadesini kullandı.
HEDEFLERİ MÜSLÜMANLARI FELÇ ETMEK
Cumhurbaşkanı Erdoğan dün Soçi'ye gitmeden önce İstanbul
Kongre Merkezi'nde, İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği
Daimi Komitesi'nin (İSEDAK) 33. Toplantısı'nda konuştu:
İslam dünyasının
birliğini, beraberliğini, zenginliklerini ve istikbalini yok etmeye yönelik kirli
bir senaryo oynanıyor. İslam toplumları içeriden çökertilmeye çalışılıyor.
Hedef yalnızca petrolümüz, doğal kaynaklarımız, insan gücümüz değildir. Burada
asıl hedef İslam medeniyetinin hayat pınarlarını kurutmaktır. Amaç,
Müslümanların omurgasını çürütmek, hepimizi felç etmektir.
Batılı kurum, kuruluş
ve değerlerin itibarı giderek daha fazla örseleniyor. Suriye'de 7 yıldır
vahşete karşı sergilenen kayıtsızlık, mültecilere sınır kapılarında insanlık
dışı muameleler, Batı'nın gerçek yüzünü gösterdi.
